เหตุใดเงินเยน (JPY) อันตรายในช่วงสงคราม?

เหตุใดเงินเยน (JPY) จึงถูกมองว่าอันตรายในช่วงสงคราม?

เงินเยน (JPY) มักถูกมองว่าเป็นสกุลเงินที่ “อันตราย” หรือ “มีความเสี่ยง” ในช่วงสงครามหรือความขัดแย้งทางภูมิรัฐศาสตร์ด้วยเหตุผลหลักดังนี้

1. สถานะ Safe Haven ที่ขัดแย้ง

• เงินเยนเป็นหนึ่งในสกุลเงิน Safe Haven ที่นักลงทุนมักใช้เป็นที่หลบภัยในช่วงวิกฤติ แต่กลับมีความขัดแย้งในตัวเอง เพราะในช่วงสงครามจริง ญี่ปุ่นอาจได้รับผลกระทบโดยตรง โดยเฉพาะหากสงครามเกิดขึ้นในภูมิภาคเอเชีย เช่น ความตึงเครียดในไต้หวันหรือทะเลจีนใต้ ซึ่งอาจกระทบเศรษฐกิจญี่ปุ่นและทำให้เยนอ่อนค่าลงแทนที่จะเป็น Safe Haven ที่แข็งแกร่ง

2. หนี้สาธารณะสูงและเศรษฐกิจที่เปราะบาง

• ญี่ปุ่นมีหนี้สาธารณะสูงถึงกว่า 250% ของ GDP ซึ่งเป็นหนึ่งในระดับสูงที่สุดในโลก การเข้าสู่ภาวะสงครามหรือวิกฤติอาจทำให้เงินเยนอ่อนค่าลงอย่างรวดเร็ว เนื่องจากนักลงทุนอาจสูญเสียความเชื่อมั่นต่อเสถียรภาพทางการคลังของญี่ปุ่น

3. ความเสี่ยงจากการพึ่งพาการนำเข้า

• ญี่ปุ่นเป็นประเทศที่พึ่งพาการนำเข้าพลังงานและวัตถุดิบจำนวนมาก หากเกิดสงครามหรือความขัดแย้งที่ส่งผลกระทบต่อห่วงโซ่อุปทาน (supply chain) เช่น ราคาน้ำมันและก๊าซพุ่งสูงขึ้น จะทำให้เศรษฐกิจญี่ปุ่นได้รับผลกระทบหนัก และอาจทำให้เงินเยนอ่อนค่าลงแทนที่จะแข็งค่า

4. นโยบายการเงินที่อ่อนแอ

• ธนาคารกลางญี่ปุ่น (BOJ) มักดำเนินนโยบายดอกเบี้ยต่ำ (หรือแม้แต่ดอกเบี้ยติดลบ) มายาวนาน ซึ่งทำให้เงินเยนมีความเสี่ยงต่อการถูกเทขายในช่วงที่ตลาดมีความผันผวนสูง ต่างจากเงินดอลลาร์สหรัฐ (USD) หรือฟรังก์สวิส (CHF) ที่มักแข็งค่าในช่วงสงคราม

5. อิทธิพลของ Carry Trade

• เงินเยนถูกใช้เป็นสกุลเงินหลักในกลยุทธ์ Carry Trade ซึ่งนักลงทุนยืมเงินเยนที่มีดอกเบี้ยต่ำเพื่อลงทุนในสินทรัพย์ที่ให้ผลตอบแทนสูงขึ้น เช่น สกุลเงินของตลาดเกิดใหม่ (EM currencies) แต่เมื่อเกิดวิกฤติหรือสงคราม นักลงทุนมักปิดสถานะ (unwind positions) ทำให้เงินเยนแข็งค่าขึ้นในระยะสั้น แต่ก็อาจเกิดความผันผวนอย่างรุนแรง

6. ความสัมพันธ์กับจีนและสหรัฐฯ

• ญี่ปุ่นเป็นพันธมิตรของสหรัฐฯ แต่มีเศรษฐกิจที่เชื่อมโยงกับจีนอย่างมาก หากเกิดความขัดแย้งทางทหารในเอเชีย เช่น สงครามไต้หวัน เงินเยนอาจเผชิญกับแรงกดดันทั้งจากตลาดการเงินและภาคเศรษฐกิจที่พึ่งพาการส่งออกไปยังจีน

สรุป

เงินเยนมักถูกมองว่าอันตรายในช่วงสงครามเพราะ

1. เป็น Safe Haven แต่เสี่ยงต่อปัจจัยภายในประเทศ
2. ญี่ปุ่นมีหนี้สูงและเศรษฐกิจเปราะบาง
3. ต้องพึ่งพาการนำเข้าพลังงานสูง
4. นโยบายดอกเบี้ยต่ำทำให้เงินเยนอ่อนแอ
5. การปิด Carry Trade อาจทำให้เกิดความผันผวนรุนแรง
6. มีความเสี่ยงทางภูมิรัฐศาสตร์จากจีนและสหรัฐฯ

ดังนั้น แม้เงินเยนอาจแข็งค่าในช่วงแรกของสงครามจากแรงปิดสถานะ Carry Trade แต่ระยะยาวอาจอ่อนค่าลงหากสงครามส่งผลกระทบโดยตรงต่อญี่ปุ่น